Bilgilendirme:

TİCARİ ELEKTRONİK İLETİ YÖNETİM SİSTEMİ KURULUYOR: İŞLEMLER İÇİN SON TARİH 1 HAZİRAN 2020

TİCARİ ELEKTRONİK İLETİ YÖNETİM SİSTEMİ KURULUYOR: İŞLEMLER İÇİN SON TARİH 1 HAZİRAN 2020

4 Ocak 2020 tarih ve 30998 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) ile birlikte, ticari elektronik ileti gönderen gerçek ve tüzel kişilere Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemine (“İYS”) kayıt yükümlülüğü getirildi.

İYS, 1 Eylül 2020 tarihinde uygulamaya geçecektir. Bu kapsamda, ticari ileti gönderimine ilişkin alınan onayların, 1 Haziran 2020’ye kadar hizmet sağlayıcılar tarafından İYS’ye aktarılması öngörülmüştür. Ticaret Bakanlığı gerekmesi halinde bu süreleri üç ay ertelemeye yetkili kılınmıştır. İYS’nin internet sitesi de hâlihazırda kurulmuş durumdadır.

Özetle
» Ticari elektronik iletilere ilişkin onay ve ret bildirimlerinin “İYS” adlı merkezi bir sisteme aktarılması ve bundan sonra bu sistemde saklanması öngörülmektedir.
» Onay ve ret bildirimleri İYS tarafından sağlanacak çağrı merkezi, kısa link ve kısa numara hizmetleriyle alınabilecektir. Onay ve ret bildirimlerini kendi sistemleri veya üçüncü kişi sistemler aracılığıyla alan hizmet sağlayıcıların, üç iş günü içerisinde bunları İYS’ye aktarması gerekecektir. Aktarım işlemi İYS’nin internet sitesi arayüzü veya teknik entegrasyon aracılığıyla yapılabilecektir.
» İYS’ye aktarılmayan ticari ileti onayları geçersiz kabul edilecektir.
» Ticari ileti gönderiminden önce hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcılar (operatörler, toplu SMS veya e-posta gönderim servisleri) alıcının onayı olup olmadığını İYS üzerinden kontrol edeceklerdir.
» Aracı hizmet sağlayıcılar, İYS’ye kayıt olmayan hizmet sağlayıcılara ait ticari elektronik iletilerin gönderimini başlatamayacaktır.
» Ticari iletilere ilişkin şikâyetler, İYS üzerinden gerçekleştirilebilecektir.

ABD Örneğinde Ticari İleti Gönderim Sicilleri

Dünyadaki birçok hukuk sisteminde ticari elektronik iletilerin kontrolsuz, aldatıcı ve/veya alıcıda rahatsızlık yaratacak şekilde kullanılmasının önüne geçilmesi amacıyla ticari elektronik ileti gönderimi belirli kurallara bağlanmaktadır. Bu yönden Yönetmelik’le getirilen yenilikler ve bilhassa İYS’ye benzer yapılar ABD’de uzun bir süredir mevcuttur.

ABD’de bu alandaki düzenlemelerin öncülerinden birisi olan Telefon Tüketici Koruma Yasası (“The Telephone Consumer Protection Act”, “TCPA”) 1991 yılında yürürlüğe girmiştir. İlgili düzenleme, otomatik veya önceden kaydedilmiş çağrılar yoluyla kişilerin rahatsız edilmesinin önüne geçmeyi amaçlamıştır. Düzenleme kapsamında, ihlal halinde kişilere her bir çağrı başına 500 USD tutarında tazminat talep etme veya ortaya çıkan maddi zararını talep etme seçimlik hakları tanınmıştır.

TCPA kapsamında Dahili Çağrı Önleme Listesi (“Internal Do-Not-Call-List”) mekanizması oluşturulmuştur. Böylelikle, telefon aracılığıyla pazarlama veya tanıtım yapan tüm şirketler, reklam aramalarını almak istemeyen kişileri kaydetmek ve bu kayıtları güncel tutmakla yükümlü kılınmıştır. Sonrasında bu yükümlülük ulusal seviyede düzenlenmiş ve Ulusal Çağrı Önleme Sicili (“National Do-Not - Call Register”) oluşturulmuştur.

İlerleyen yıllarda e-posta ile pazarlama faaliyetlerinin artması sonucunda, e-posta yoluyla kontrolsüz ticari elektronik ileti gönderilmesinin önüne geçilmesi gereği ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, 2003 yılında kabul edilen İstenmeyen Pornografi ve Pazarlama Tacizlerinin Kontrolü Kanunu (“The Controlling the Assault of Non-Solicited Pornography and Marketing Act of 2003”) yürürlüğe girmiştir. Bu düzenlemeyle “E-posta Göndermeyin Sicili”nin (“Do-Not Email Registry”) kurulması konusunda bir rapor hazırlamak üzere Federal Ticaret Komisyonu görevlendirilmiştir.

Ülkemizde Ticari Elektronik İleti Gönderiminin Düzenlenişi

Hukukumuzda ticari elektronik ileti ilk kez Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da (“E-Ticaret Kanunu”) düzenlenmiştir. Sonrasında, ticari elektronik iletinin uygulama esasları Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik (“E-İleti Yönetmeliği”) ile belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik, hizmet sağlayıcıların ve aracı hizmet sağlayıcıların göndereceği ticari elektronik iletilere ilişkin düzenlemeler içermektedir.

E-İleti Yönetmeliği’nde, ticari elektronik ileti: “telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletiler” olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımdan anlaşılacağı üzere, ticari elektronik iletinin hangi vasıtayla gönderildiği ticari elektronik ileti tanımı açısından önemli değildir; ileti gönderiminin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi ve ticari amaçlarla gönderilmiş olması yeterlidir.

Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi (İYS)

E-İleti Yönetmeliği’nde değişiklik yapan Yönetmelik’le İYS düzenlenmektedir. Bu sistemle ticari elektronik iletilerin onay ve reddinin merkezi bir sistemde yönetimi öngörülmüştür. Yönetmelik’te, İYS’nin, Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen bir kuruluş tarafından kurulacağı düzenlenmiştir.

İYS, “ticari elektronik ileti onayı alınmasına, reddetme hakkının kullanılmasına ve şikâyet süreçlerinin yönetilmesine imkân tanıyan sistem” şeklinde tanımlanmıştır. Ticari ileti alma onayı alınması, reddetme hakkının kullanılması, ticari elektronik ileti şikâyetlerinin alınması, raporlanması, şikâyetlerin yürütülmesi süreçleri İYS üzerinden gerçekleştirilecektir.

İYS Üzerinden Alınan Onay ve Ret Bildirimleri

Onay Bildirimi

E-Ticaret Kanunu’nun 10. maddesi uyarınca ticari elektronik ileti ancak alıcının önceden onayları alınmak kaydıyla gönderilebilmektedir. Yönetmelik’le yapılan değişiklikle birlikte onay sistemlerinin İYS üzerine inşa edilmesi planlanmaktadır.

Yönetmelik düzenlemesi kapsamında, İYS üzerinde onayı bulunmayan alıcılara ticari elektronik ileti gönderimi yapılması yasaklanmıştır. İYS üzerinden alınacak onayda, alıcının (i) ticari ileti gönderilmesini kabul ettiğine ililşkin olumlu beyanı ve (ii) elektronik iletişim adresi yer alır.

İYS üzerinden alınmayan onaylar hizmet sağlayıcı tarafından üç iş günü içinde İYS’ye kaydedilir. Bu süre içinde İYS’ye kaydedilmeyen onaylar geçersiz kabul edilecektir.

Hizmet sağlayıcılar, önceden almış oldukları onayları ise 1 Haziran 2020 tarihine kadar İYS’ye aktaracaktır. Alıcıların, İYS’ye kaydedilen onayları, sistemin uygulamaya geçeceği 1 Eylül 2020 tarihine kadar kontrol etmesi gerekmektedir.

Ret Bildirimi

E-ticaret Kanunu’nun 8. maddesi uyarınca alıcılara, ticari ileti almayı reddetme imkânı sunulması ve bu ret tercihine uygun hareket edilmesi gerekmektedir. Yönetmelik kapsamında ticari ileti izinleri ile birlikte ret bildirimleri de İYS üzerinden gerçekleştirilecek ve ret tercihleri İYS’de saklanacaktır. İYS haricinde alınan ret bildirimlerinin de üç iş günü içerisinde İYS’ye aktarılması gerekmektedir.

Hizmet sağlayıcılar, İYS üzerinden ileti göndermeden önce alıcıların ret hakkını kullanıp kullanmadığını İYS üzerinden kontrol etmek zorundadır.

Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri

Aracı hizmet sağlayıcılar (örneğin operatörler, toplu SMS hizmet sağlayıcıları), E-İleti Yönetmeliği’nde hizmet sağlayıcı için öngörülen yükümlülüklerin ifasına yönelik teknik imkânları sağlamakla yükümlüdür. Bu nedenle, aracı hizmet sağlayıcıların ticari elektronik ileti gönderimine ilişkin sistemlerini İYS ile uyumlaştırmaları zorunludur. Aracı hizmet sağlayıcı, İYS’ye kayıt olmayan hizmet sağlayıcılara ait ticari elektronik iletilerin gönderimini başlatmaz.

Ayrıca aracı hizmet sağlayıcılar, ileti gönderimine başlamadan önce İYS üzerinden alıcıların onayının olup olmadığını kontrol etmekle yükümlü tutulmuştur. Böylece alıcının onayının olup olmadığı, hizmet sağlayıcıdan sonra ikinci kez aracı hizmet sağlayıcı tarafından kontrol edilecektir.

İzinsiz Ticari İleti Gönderiminde Şikâyet Bildirimi

Yönetmelik ile değiştirilen E-İleti Yönetmeliği’nin 14. maddesi uyarınca, izinsiz gönderilmiş olan ticari elektronik iletilere ilişkin şikâyetlerin İYS üzerinden, Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesi aracılığıyla, şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlüğüne bildirimde bulunarak veya Devlet kapısı üzerinden Ticaret Bakanlığı’na iletilmesi mümkündür.

İYS üzerinden yapılan şikayetlerde, İYS üzerinden ön inceleme yapıldıktan sonra ticaret il müdürlüğü tarafından şikayet sonuçlandırılacaktır.

Yaptırımlar

İYS sistemine özel bir yaptırım Yönetmelik’te düzenlenmemiş olmakla birlikte İYS’ye kaydolmayan hizmet sağlayıcıların almış oldukları onaylar da geçerliliğini yitireceğinden bu hizmet sağlayıcıların gönderecekleri iletiler, onay alınmaksızın gönderilmiş ileti hükmünde olacaktır. E-Ticaret Kanunu uyarınca ve 2020 yılı itibariyle;

  • Alıcılara önceden onayları alınmaksızın ticari ileti gönderilmesi veya ticari iletinin alıcıdan alınan onaya uygun olmaması durumunda 9.515 Türk Lirasına kadar (bir defada birden fazla kişiye hukuka aykırı ileti gönderilmesi halinde bu ceza, on katına kadar arttırılarak uygulanmaktadır);
  • Ret bildirimine ilişkin yükümlülüklere uyulmaması durumunda 28.546 Türk Lirasına kadar

idari para cezası hizmet sağlayıcılara ve aracı hizmet sağlayıcılara uygulanabilecektir.

ETİKETLER

finans, gayrimenkul, yatırım, ticaret, bilgi teknolojileri, e-ticaret, enerji, icra kabiliyeti, dava, veri koruma, şahsi kefalet, şirketler, yönetmelik, esas sözleşme, bağımsız denetim

SON YAZILAR

Bilgileriniz kaydedilmiştir. Teşekkürler.