9 Temmuz'da, “Türk Sivil Havacılık Kanunu, Bazı Kanunlar ve 655 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (“Kanun”) yürürlüğe girdi. Geçen haftaki yayınımızla, Kanun'un ulaşım alanında birçok yeni düzenleme getirdiğini vurgulamıştık. Bu yayınımızla, sizlere getirilen değişikliklerin ayrıntılı bir özetini sunmayı amaçlamaktayız.
Öncelikle; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (“Bakanlık”), yetkili şirketler tarafından limanlar, iskeleler ve kıyı tesislerinde verilen hizmetler için ücretleri düzenleme yetkisine sahip oldu. Bu hizmetler arasında demirleme ücretleri, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri bulunmaktadır.
Bakanlık, geminin seferi, demirleme süresi, ödeme koşulları ve konumunu dikkate alarak, geminin gros tonajı başına en fazla 2 Türk Lirası demirleme ücreti belirleyebilecek ve bu maksimum rakam, yıllık olarak güncellenecektir.
Bu doğrultuda yetkili şirketlere; kılavuzluk, römorkörcülük, bağlama ve yanaşma hizmetlerinden elde ettikleri brüt gelirin bir yüzdesini Bakanlığa ödemek yükümlülüğü de getirilmiştir. Bu oranlar bölgeden bölgeye göre değişmektedir: Aliaga, Ambarlı, Gemlik, İskenderun, Kocaeli ve Mersin'de %30; Bandırma, Ceyhan, İzmir, Samsun, Tekirdağ, Tuzla ve Yalova'da %25; Antalya, Çanakkale, İstanbul, Karadeniz Ereğli ve Zonguldak'ta %20; diğer bölgelerde %10; ve İstanbul ve Çanakkale Boğazları geçiş bölgesinde ise %20’dir. Devlet, bu oranları deniz trafiği yoğunluğuna bağlı olarak %5 ile %40 arasında ayarlayabilecektir.
Ayrıca, Türk limanlarını ziyaret eden kargo ve yolcu gemilerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarına özel bir vergi getirilmiştir. Gemilerden toplanan ücretler, doğrulanmış sera gazı emisyonları ve Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi'ndeki mevcut karbon fiyatına göre hesaplanacaktır. Bu ücretler genel bütçeye özel gelir olarak kaydedilecek ve bir önceki yılın toplam emisyonları için her yıl eylül ayı sonuna kadar ödenecektir.
Bu Kanun, ayrıca, Denizlerde Can ve Mal Koruma Kanunu’nda önemli değişiklikler yapmaktadır. Mevzuattaki son değişiklikler teknolojik gelişmeleri yansıtmakta ve Türk sularında güvenli seyir vurgusu yapmaktadır. Önemli güncellemeler arasında, gemi belgelerinin çevrimiçi bir veritabanı aracılığıyla tekdüze olarak incelenmesi ve izin, giriş ve çıkış işlemlerinin izlenmesi bulunmaktadır. "Seyir ve iletişim cihazlarının zorunlu ekipman olarak dahil edilmesi, Boğazların güvenliği ile ilgili endişeleri gidermektedir. Denizcilik İşleri Genel Müdürlüğü (GDMA) tarafından beklenen ikincil mevzuat, denetim prosedürleri ve uygulama önlemlerini detaylandıracaktır. Bu değişiklikler, gemilerin güvenlik ve denize elverişlilik standartlarını karşılamasını ve Boğazların güvenliğini tehlikeye atan son olaylar nedeniyle de tam donanımlı seyir cihazlarının önemini vurgulamaktadır.
Yeni düzenleme ile getirilen önemli bir diğer güncelleme, yolcu gemileri için işletme rotalarına (yurt içi ve uluslararası) göre minimum kaza sigortası kapsamının ayrılması olmuştur. Önceden, her yolcu gemisinin yolcu başına en az SDR 250.000 sigorta kapsamı bulundurması gerekiyordu. Yeni düzenlemeye göre, uluslararası sefer ruhsatına sahip gemiler yolcu başına SDR 250.000 sigorta kapsamını korurken, yalnızca yurt içi hatlarda faaliyet gösteren gemilerin yolcu başına SDR 100.000 sigorta kapsamına sahip olması yeterli olarak belirlendi.
Türk bayrağı taşıyan gemilere yönelik Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu'nda yapılan değişikliklerle yeni mali teşvikler de getirilmiştir. Önceden, Türk Uluslararası Gemi Sicili'ne kayıtlı tüm gemi ve yat sahipleri, geminin net tonajına göre hem kayıt ücreti hem de tonaj ücreti ödemek zorundaydı. Yeni değişikliklerle, belirli durumlarda bu ücretlerden muafiyet sağlanması kararlaştırıldı. Bu muhafiyetler; geminin sahipliğinde, ortaklık yapısında veya şirket türünde değişiklik olduğu durumları kapsamaktadır.
Çevre dostu ve fosil yakıt kullanmayan (sıvılaştırılmış doğal gaz hariç) gemiler de kayıt ücretinden muaf tutulacak ve yalnızca tonaj ücretinin %50'sini ödeyecektir. Bu değişiklikler, Türk bayrağı taşıyan gemilerin kaydını artırmayı ve çevre dostu denizcilik uygulamalarını teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
Kanun, ayrıca, Türk Sivil Havacılık Kanunu'nda önemli revizyonlar yaparak Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün denetim ve inceleme yetkilerini artırmaktadır. Hem yurt içi hem de yurt dışı havacılık faaliyetlerinde bulunan tüm kuruluşlar, sıkı denetimlere tabi olacaktır. Genişletilmiş yükümlülükler artık tesis ve ürün denetimlerini de içermekte olup, mevzuata uyulmaması durumunda operasyonların askıya alınmasına yol açabilir.
Yeni havacılık güvenlik önlemleri, havalimanlarında yolcuların ve eşyalarının sıkı şekilde kontrol edilmesini zorunlu kılmaktadır. Özel güvenlik personeli, kolluk kuvvetlerinin gözetiminde arama yapma yetkisine sahip olacak, belirli havacılık personeli için güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırmaları da yapılacaktır.
Havalimanları çevresinde hava trafiğini ve havacılık güvenliğini engelleyebilecek yapıların inşasına da kısıtlamalar getirilmiştir. Sivil havacılık suçları için idari para cezaları güncellenmiş olup, en az 10.000 Türk Lirası ve en fazla 500.000 Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ayrıca İnsansız Hava Araçları (İHA) düzenlemelerini de kontrol ederek yetkisiz işletmeler için para cezaları uygulanacaktır.
“Türk Sivil Havacılık Kanunu, Bazı Kanunlar ve 655 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile getirilen kapsamlı mevzuat değişiklikleri, Türkiye'nin ulaşım sektöründeki sürdürülebilir uygulamaları teşvik etme ve operasyonel güvenliği artırma konusundaki taahhüdünün bir yansımasıdır.
Bu mevzuat değişiklikleri hakkında daha fazla bilgi veya herhangi bir sorunuz için lütfen bizimle iletişime geçmekten çekinmeyiniz.
