Bilgilendirme:

DÖVİZLE İŞLEM YASAĞINA İLİŞKİN SIKÇA SORULAN SORULAR AÇIKLANDI

DÖVİZLE İŞLEM YASAĞINA İLİŞKİN SIKÇA SORULAN SORULAR AÇIKLANDI

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (“Bakanlık”), 12.10.2018 tarihinde değeri döviz üzerinden ya da dövize endeksli olarak belirlenen sözleşmeler hakkında sıkça sorulan soruları (“SSS”) içeren bir basın duyurusu yayımlamıştır.

SSS kapsamında birçok konu ele alınmış olup bu bilgilendirmemizde faydalı olacağını düşündüğümüz bazı konulara dikkat çekmek istedik. SSS’ye ilişkin basın duyurusu uyarınca:

1) Sigorta sözleşmelerinin, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve Tebliğ ile getirilen değişiklikler bakımından, kapsam dışı kaldığı kabul edilmiştir. Bu nedenle sigorta sözleşmelerindeki sözleşme bedeli döviz cinsinden kararlaştırılabilecektir. Ancak SSS, bir sigorta sözleşmesinin, Kararname ve Tebliğ uyarınca sözleşme bedeli döviz ya da dövize endeksli olarak belirlenemeyen bir sözleşmeden doğan bir ödeme yükümlülüğünü oluşturması halinde, ilgili sigorta sözleşmesindeki bedelin de döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenemeyeceğini de vurgulamaktadır.

2) SSS aynı zamanda, vergi mevzuatında yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tarafların istisnalara girmeyen sözleşmeler kapsamında yapacakları faturalandırmaların da döviz üzerinden ya da dövize endeksli olarak yapılamayacağını belirtmektedir.

3) Aynı zamanda, bir istisna mevcut olmasına rağmen taraflardan birinin talebi üzerine sözleşme bedelinin Türk Lirası’na döndürülmesinin gerekip gerekmediği sorusunu iki ayrı durum bakımından incelemiştir:

  • Eğer istisna, taraflardan birinin kendisine tanınmış ise (örn. %50 veya daha fazla hissesi yurt dışında yerleşik kişilere ait bir şirket) ve bu taraf sözleşme bedelinin döviz üzerinden devam ettirilmesi hakkını kullanmak istemiyorsa, sözleşme bedelinin Türk Lirası’na çevrilmesi zorunludur. SSS, tarafların belirlenecek bedel üzerinde mutabakata varamamaları halinde sözleşme bedelinin nasıl hesaplanacağını aşağıdaki biçimde göstermiştir (örneğin, ABD Doları cinsinden bir sözleşme için):

           (Sözleşme bedeli*3.776[1] )*(1+TÜFE[2] )

  • Eğer istisna taraflara değil de sözleşme türüne tanınmış ise (örneğin menkul satışı sözleşmesi), bu durumda sözleşme         bedelinin Türk Lirası’na çevrilebilmesi tarafların mutabakata varabilmesine bağlıdır.

4) Aykırılıklara ilişkin yaptırımlar: Kararname ve Tebliğ ile getirilen düzenlemelere aykırılıkların yaptırımı açısından SSS, Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanun’a gönderme yapmakta ve ilgili düzenlemelere aykırı işlem yapılması durumunda yaklaşık 3000 TL ile 25000 TL (yeniden değerleme oranları dikkate alındığında yaklaşık 6300 TL ile 55000 TL arasında) arasında bir idari para cezasının sözleşmenin her bir tarafı için ayrı ayrı uygulanacağını, tekerrür halinde ise bu cezaların iki katı olarak uygulanacağını belirtmiştir.

5) Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan şubeler, temsilcilikler, ofisler, irtibat büroları ile, doğrudan veya dolaylı olarak %50 veya daha fazla pay sahipliklerinin bulunduğu şirketlerin yalnızca iş ve hizmet sözleşmeleri istisna kapsamında sayılmıştır.

SSS her ne kadar pek çok hususu açıklığa kavuştursa da halen yasağın ve istisnaların karma ve sui generis sözleşmeler bakımından nasıl uygulanacağı gibi sorular yanıtsız kalmıştır. Ayrıca SSS’nin özellikle bir konuda diğer mevzuatlara gönderme yaptığını da tespit etmekteyiz: sözleşme bedellerinin Türk Lirası cinsinden yeniden belirlenmesine ilişkin olarak damga vergisinden muafiyet olup olmayacağına ilişkin bir soruda, ilgililer vergi mevzuatına yönlendirilmişlerdir.

Son olarak belirtilmelidir ki, SSS’e verilen cevaplar yasal bir belge (tüzük, yönetmelik, kararname vb.) niteliğinde olmayıp, doküman Bakanlık gerekli gördüğü takdirde ve herhangi bir şekilde önceden bildirim veya ilan olmaksızın değiştirilebilecektir.

[1] 2/1/2018 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif ABD doları satış kuru

[2] 2/1/2018 tarihinden 11/10/2018’e kadar Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan aylık TÜFE değişim oranlarının 9 aylık toplamı

ETİKETLER

finans, gayrimenkul, yatırım, ticaret, bilgi teknolojileri, e-ticaret, enerji, icra kabiliyeti, dava, veri koruma, şahsi kefalet, şirketler, yönetmelik, esas sözleşme, bağımsız denetim

SON YAZILAR

Bilgileriniz kaydedilmiştir. Teşekkürler.